De VDK Groep is een topspeler in de installatietechniek met ruim 5.000 werknemers en meer dan 100 bedrijven in heel Nederland. De groep groeit snel, mede door zijn overnamestrategie. Elk van die overgenomen bedrijven heeft natuurlijk een eigen cultuur en identiteit. Hoe ga je daar na de overname mee om? Zet je in op behoud van die cultuur of streef je naar één groep, met één uitstraling en identiteit? De VDK Groep heeft daar een heel helder idee over. We spraken erover met oprichter Frans van der Kolk en Hoofd Communicatie Ingrid Heijnen.
Het gesprek met Frans en Ingrid is onderdeel van een reeks interviews die ik samen met Inge Sijpkens doe voor ons nieuwe boek over cultuurverandering.
Frans van der Kolk richtte de VDK Groep in 2013 op met een duidelijke visie: “Zelfstandig zijn bedrijven sterk, samen zijn ze sterker.“ Deze filosofie staat sindsdien aan de basis van de overnamestrategie van het bedrijf. Frans legt uit: “Bij ons blijven de overgenomen bedrijven grotendeels intact. Het belangrijkste is dat elk bedrijf zijn eigen identiteit behoudt. Niet alleen de naam blijft zoals die is, dat geldt ook voor de regels die er gelden. Regels ontstaan mede door de omgeving waarin je werkt. Hou je die zoveel als mogelijk in stand, dan behoudt het bedrijf zijn ziel.”
Tegelijkertijd spelen de drie kernwaarden sfeermeesterschap, ondernemerschap en rentmeesterschap een essentiële rol om er een gezamenlijk succes van te maken. Precies daarover gaat dit interview: over de eigen bedrijfsvoering en cultuur van de bedrijven aan de ene kant, en de gezamenlijke kernwaarden en kracht van de groep aan de andere kant.
“Zelfstandig zijn bedrijven sterk, samen zijn ze sterker.”
Hoe het begon
Door zijn jarenlange ervaring in de branche zag Frans dat middelgrote installatiebedrijven het vaak moeilijk hebben. “De installatiebranche wordt steeds complexer door nieuwe technologieën, strengere regelgeving en hogere eisen op het gebied van veiligheid en kwaliteit. Voor kleine bedrijven is dat vaak niet bij te benen. Daarnaast spelen opvolgingsproblemen een grote rol bij familiebedrijven. En dat is waar wij kansen zien: binnen de VDK Groep kun je profiteren van gedeelde kennis en middelen.”
Ingrid vult aan: “We helpen de bedrijven op vlakken waar ze behoefte hebben aan ondersteuning, zoals HR, financiën en communicatie. Zo kunnen zij zich volledig richten op hun passie: installatiewerk. Dit zorgt voor meer ruimte voor lokaal ondernemerschap.”
Veel medewerkers verlaten de branche
Een andere ontwikkeling die Frans zag, is het hoge personeelsverloop: “50% van de medewerkers verlaat de branche binnen twee jaar. Dit komt door slecht leiderschap, slechte communicatie en een gebrek aan opleidings- en ontwikkelingsmogelijkheden. De branche verliest hierdoor veel mensen. Daarom zie ik de noodzaak van consolideren. Kleinere bedrijven kunnen dit vaak niet bieden, maar binnen een grote groep als VDK kunnen wij dat wel.”
Drie kernwaarden
Samen sterker dus. Maar elk bedrijf heeft ook zijn eigen kwaliteiten. Aan de harde kant: VDK toetst de bedrijven die overgenomen worden op factoren zoals grootte, omzet en aantal projecten. Én aan de zachte kant: familiariteit, sfeer, cultuur, identiteit. Daarom toetst VDK de bedrijven daarop ook. Ze worden geselecteerd op basis van de kernwaarden. Deze waarden vormen de basis van hun succes en borgen de kwaliteit van zowel nieuwe overnames als nieuwe medewerkers.
1 Ondernemerschap: korte lijnen, snel schakelen
Bij de VDK Groep ligt de bevoegdheid bij de bedrijven zelf, waardoor ze snel kunnen schakelen en korte lijnen met hun klanten behouden. Dit creëert een ondernemende cultuur, waarin ieder bedrijf zijn eigen plannen maakt en zelfstandig uitvoert. De beslissingen worden op laag niveau genomen, dicht bij de klant. Frans: “We streven ernaar zoveel mogelijk met eigen mensen te werken en nauwelijks uit te besteden. Zo ontstaat een ondernemende cultuur binnen elk bedrijf. Denk aan een monteur die in zijn eigen wijk een school onderhoudt waar zijn eigen kinderen op zitten; hij is een ondernemer binnen zijn eigen werkgebied.”
Ingrid voegt toe: “Ondernemerschap betekent dat zowel de bedrijven als de medewerkers de ruimte krijgen om hun talenten optimaal te benutten. Dit wordt vanuit de groep gestimuleerd en gefaciliteerd. Het doel is om lokaal de beste te zijn.”
2 Sfeermeesterschap: aandacht voor mensen en werkplezier
Sfeermeesterschap is een tweede belangrijke kernwaarde binnen de VDK Groep. Frans: “In onze branche wordt hard gewerkt, maar er is vaak te weinig aandacht voor sfeer en waardering. Wij willen dat anders doen. Daarom heb ik de functie sfeermeesters in het leven geroepen.”
Ingrid legt uit hoe dit in de praktijk werkt: “Elke overname start met een ontmoeting waar Frans spreekt over het belang van sfeer en waardering. We vragen elk bedrijf om een sfeermeester aan te wijzen. Ook werken er op onze regiokantoren happiness managers die alle sfeermeesters ondersteunen. We organiseren naast het jaarlijkse VDK Familiefeest teamuitjes en regelen attenties bij speciale gelegenheden. We hebben ook een springkussen dat medewerkers kunnen lenen, etc. En we geven veel persoonlijke aandacht, ook bij minder leuke gebeurtenissen.”
Frans vertelt: “Werk moet niet alleen uitdagend zijn, maar ook leuk. Dat is waar sfeermeesterschap voor staat.”
3 Rentmeesterschap: investeren in de toekomst
Rentmeesterschap gaat over de lange termijn. Frans: “Bij familiebedrijven zie je vaak dat functies worden doorgegeven aan familieleden, maar dat betekent niet altijd dat de beste persoon op die plek komt te zitten. Wij willen een duurzaam bedrijf opbouwen waar de beste mensen op de juiste posities zitten, zodat we generaties lang kunnen groeien.”
Ingrid: “Rentmeesterschap betekent ook verantwoordelijkheid nemen voor de maatschappij. We zetten ons in voor duurzaamheid, steunen lokale initiatieven en sponsoren sportieve evenementen voor goede doelen. Daarnaast hebben we een ESG-directeur aangesteld om duurzaamheid te integreren in onze bedrijfsvoering.”
De filosofie van rentmeesterschap zorgt ervoor dat de VDK Groep niet alleen naar de korte termijn kijkt, maar ook investeert in de lange termijn. “We willen een toekomstbestendige organisatie zijn, waar het bedrijf, de medewerkers én de samenleving baat bij hebben,” aldus Frans.
“Werk moet niet alleen uitdagend zijn, maar ook leuk. Dat is waar sfeermeesterschap voor staat.”
Sterker door samenwerking
Hoewel de bedrijven binnen de VDK Groep zelfstandig blijven, profiteren ze van de kracht van de groep. Frans: “We hebben zogeheten hybride teams die gespecialiseerd zijn in bijvoorbeeld inkoop, digitalisering en HR. Zij ondersteunen de bedrijven op vlakken waar ze zelf niet de middelen of kennis voor hebben. Denk aan het bundelen van inkoopvolumes, het ontwikkelen van digitale oplossingen zoals apps en dashboards, onderzoek naar cybersecurity en AI-mogelijkheden. En op HR-gebied bieden we leiderschapstrainingen aan en opleidingsmogelijkheden. We hebben in de regio diverse HR managers en op elk kantoor een HR-business partner en een recruiter.”
Ingrid vult aan: “We zijn nu ook bezig met het opzetten van een communicatieteam om de bedrijven te ondersteunen met hun communicatievraagstukken. De eerste jaren hebben we gebouwd aan de groep van bedrijven. Nu werken we onder andere hard aan ons werkgeversimago en zullen we hierin versnellen.”
Marktleider worden
Met een jaarlijkse omzet van ruim 1 miljard euro heeft de VDK Groep al een stevige positie in de Nederlandse markt, maar Frans heeft grotere plannen. “We willen marktleider worden en nog zo’n 150 bedrijven aansluiten. Ons doel is een omzet van 3 miljard euro en 12.000 medewerkers, en wat ons betreft beperken we ons niet alleen tot Nederland.”
Ondanks deze groei blijft de focus op behoud van de eigen identiteit en cultuur van de groepsleden belangrijk. “We zijn een netwerkorganisatie die problemen oplost in de installatiebranche, maar we behouden het ondernemerschap en de familiaire sfeer. We willen groot zijn, maar klein blijven in hoe we met mensen en klanten omgaan.”
? VDK Groep
Familiefeest in Walibi. Het familiefeest is een heel belangrijk element binnen de kernwaarde Sfeermeesterschap. Samen successen vieren, de kracht van de groep ervaren en een familie van bedrijven.